Arloeswr ym maes iechyd chwaraeon menywod yn derbyn Doethuriaeth Anrhydeddus fawreddog gan Met Caerdydd

Dyfarnwyd Doethuriaeth Anrhydeddus i Dr Emma Ross, Cyd-sylfaenydd a Phrif Swyddog Gwyddonol yn The Well HQ, gan Brifysgol Metropolitan Caerdydd heddiw (dydd Gwener 21 Tachwedd 2025).

Yn gyfathrebwr gwyddoniaeth wrth galon, mae Emma wedi bod yn rym ysgogiadol wrth hyrwyddo iechyd menywod mewn chwaraeon menywod ers dros 20 mlynedd, a sefydlodd The Well HQ yn 2021 - sefydliad sydd â chenhadaeth i rymuso menywod mewn chwaraeon a helpu i wella dealltwriaeth o sut mae ffactorau penodol i fenywod yn effeithio ar berfformiad.

Treuliodd Emma ddeng mlynedd gyntaf ei gyrfa yn addysgu ffisioleg i fyfyrwyr gwyddor chwaraeon, ffisiotherapi a meddygol ym mhrifysgolion Brunel a Brighton ac aeth ymlaen i fod yn Bennaeth Ffisioleg yn Sefydliad Chwaraeon Lloegr - gan arwain gwyddonwyr chwaraeon a chefnogi athletwyr Olympaidd a Pharalympaidd.

Yn gyn-fyfyriwr o Brifysgol Met Caerdydd, mae gan Emma radd dosbarth cyntaf mewn gwyddor chwaraeon, meistr mewn ffisioleg chwaraeon ac ymarfer corff a Doethuriaeth mewn niwroffisioleg ymarfer corff. Mae hi wedi cyhoeddi dros 30 o gyhoeddiadau gwyddonol mewn gwyddor chwaraeon ac ymarfer corff ac enillodd Wobr Newidiwr Chwaraeon y Flwyddyn y Sunday Times yn 2021.

Wrth dderbyn y Ddoethuriaeth Anrhydeddus gan Brifysgol Metropolitan Caerdydd, dywedodd Emma: “Mae’n fraint wirioneddol i dderbyn y wobr anrhydeddus hon gan Brifysgol Met Caerdydd, prifysgol sydd â lle arbennig yn fy nghalon, nid yn unig am y rhan a chwaraeodd wrth feithrin fy niddordeb mewn gwyddor chwaraeon, ond hefyd oherwydd, tra roeddwn i yma, roeddwn i’n rhan o’r tîm rygbi a chwaraeodd yn stadiwm Twickenham i ennill pencampwriaeth BUSA, a elwid bryd hynny yn bencampwriaeth - atgofion arbennig iawn ac annileadwy.

“Mae wedi bod yn wych ailgysylltu â’r staff gwyddor chwaraeon a hyfforddi yma yn ystod y blynyddoedd diwethaf, wrth i Gaerdydd ddod yn un o’r rhai cynnar sy’n mabwysiadu’r syniad o yrru newid go iawn wrth wneud y gorau o gefnogaeth i athletwyr benywaidd.”

Ers 2023, mae Emma, ​​ar y cyd â thîm The Well HQ, wedi gweithio mewn partneriaeth â Phrifysgol Metropolitan Caerdydd i gefnogi rhaglen ArcHER y Brifysgol - sy'n gwella profiad menywod mewn chwaraeon drwy roi gwell dealltwriaeth i'w myfyrwyr a'i gweithlu o gorff y fenyw. Mae Emma a'i thîm wedi cyflwyno gweithdai a sesiynau i athletwyr myfyrwyr elitaidd.

Dywedodd Ben O'Connell, Cyfarwyddwr Chwaraeon ym Mhrifysgol Metropolitan Caerdydd: “Mae Emma wedi bod yn rhan annatod o’n rhaglen ArcHER a’i thaith. Wedi'i hysbrydoli gan waith The Well HQ, mae hi wedi chwarae rhan allweddol wrth arwain a llunio ein harfer, wrth hyrwyddo ein hymrwymiad i greu newid parhaol i fyfyrwyr-athletwyr benywaidd. Drwy ei sgyrsiau a'i gweithdai ysbrydoledig mewn digwyddiadau ArcHER, mae Emma wedi grymuso ein cymuned ac wedi cryfhau ein cenhadaeth - ac mae'n parhau i fod yn uchafbwynt gwirioneddol i ni ei chael hi mor angerddol dros ArcHER.

“Mae’n anrhydedd fawr cyflwyno Doethuriaeth Anrhydeddus i Emma, ​​ac edrychwn ymlaen at barhau â’n gwaith gyda’n gilydd yn y dyfodol.”

Yn ystod y seremoni raddio yng Nghanolfan Mileniwm Cymru, rhoddodd Emma gyngor i fyfyrwyr o'r Ysgol Chwaraeon a Gwyddorau Iechyd: “Byddwch yn ddewr, boed yn y sgyrsiau rydych yn eu cael, neu'r penderfyniadau rydych yn eu gwneud. Ond cofiwch, ni allwch fod yn gyfforddus ac yn ddewr ar yr un pryd – felly dewiswch fod yn feiddgar, herio’r sefyllfa bresennol a dilyn yr hyn sy’n dod â llawenydd i chi yn eich bywyd – nid yw hynny bob amser yn hawdd, ond mae’n werth chweil.”